Σταύρος Γ. ΝΤΑΓΙΟΣ
Περιήλθαν στη βιβλιοθήκη μας τελευταία οι δύο ποιητικές συλλογές της Ειρήνης Ράφτη-Ανδρούτσου (στα ελληνικά και αλβανικά), ως μια ευχάριστη αισθητική έκπληξη. Η βορειοηπειρώτισσα ποιήτρια και μεταφράστρια λογοτεχνίας συνιστά δηλωτική πολιτιστική εξαίρεση των σύγχρονων βορειοηπειρωτών δημιουργών, καθώς δημιουργεί με την ίδια άνεση και υψηλή στάθμη και στις δύο γλώσσες και αυτό ασφαλώς προσμετράται θετικώς. Η γυναικεία βορειοηπειρωτική λογοτεχνία καταγράφει πλούσια διδαχή με σπουδαία ονόματα, από την επιφανή διηγηματογράφο Κατίνα Παπά (μεταφρασμένη σε αρκετές ξένες γλώσσες) την λαϊκή ποιήτρια Περσεφόνη Γκίνη (δημιούργησε στα χρόνια της επιβολής της κομμουνιστικής δεσποτείας) έως και τις πιο σύγχρονες γυναικείες ποιητικές φωνές: Αθηνά Παππά, Αμαλία Κέντρου-Λουκάνη, Αναστασία Κατσαλίδα, Έλλη Λάγιου, ‘Ελσα Τζούμπα, Κατερίνα Καραντζά, Μιρέλλα Καλαντζή, Ντίνα Μήλου, Ροδαυγή Γκογκώνη κ.λπ. Η Ειρήνη είναι ένας ξεχωριστός άξιος λόγου κρίκος της συνέχειας αυτής.
Η ποιητική τέχνη της Ειρήνης Ράφτη-Ανδρούτσου ξεχωρίζει για την αμεσότητα, τον μεστό ιδεολογικό και αισθητικό εξοπλισμό της, την εύφορη υφολογική σκευή, τη διάχυτη ειρωνεία πού και πού, τον σαρκασμό, αλλά και την τρυφερότητα του ρομαντισμού. Διαφαίνεται μια ανεπαίσθητη πικρία για την κοινωνική ανισότητα, τις παραπλανητικές αλήθειες και τα άβολα ψέματα, αλλά και η αγάπη για τον γνήσιο και τον έντιμο ανθρώπινο λόγο. Είναι μια ποίηση που σε συναρπάζει και σε προβληματίζει. Χωρίς καμία υπερβολή, κάποια ποιήματα της Ειρήνης μάς θυμίζουν άλλωστε την ποιητική αυθεντία του Ζαχαρία Παπαντωνίου και άλλωστε το σαρκαστικό και απαισιόδοξο ποιητικό λόγο του Κώστα Καρυωτάκη.
Η Ειρήνη μας εξέπληξε επίσης και ως επαρκέστατη μεταφράστρια της ελληνικής λογοτεχνίας στα αλβανικά με μεταφράσεις σύγχρονων ελλήνων διηγηματογράφων, η οποία συμπεριλαμβάνεται στην ανθολογική συλλογή της σύγχρονής ελληνικής διηγηματογραφίας, η οποία πρόκειται να κυκλοφορήσει προσεχώς.
Σας προσφέρουμε ένα μικρό δείγμα του ποιητικού της λόγου:
ΨΑΧΝΩ ΝΑ ΒΡΩ
Ψάχνω να βρω το όνειρο μου το παλιό.
Σε τι συρτάρι χρόνου το ’χω κλείσει;
Αναζητώ εκείνες τις εικόνες· παλιές κι αυτές.
Που ως παιδί κάποτε κι εγώ έχω ζήσει.
Ψάχνω τον ουρανό μου, τον δικό μου κήπο.
Που στη φαντασία μου κάποτε έχω κλείσει.
Τη γαλήνη της ψυχής, της καρδιάς τον χτύπο,
που αμέτρητες φορές, ως παιδί, έχω ζωγραφίσει.
Ψάχνω το παιδί εκείνο να βρω, να συνετίσω,
να το μαλώσω, ίσως, και ας μου θυμώσει.
Και με αβάσταχτο παράπονο να το ρωτήσω:
Γιατί τόσο γρήγορα βιάστηκε να μεγαλώσει;!